หลงกลิ่นลีวาวดี

ลั่นทมเอ๋ยเคยหอมเคยสดใส

เปรียบดวงใจแสนเจ็บปวดของข้า

อยากจรลาจากจรไม่เหลียวหลัง

ดั่งรักพังสูญสลายมลาย

ดั่งพระพายพัดผ่านมิหวนคืน

มิอาจฝืนใจรักปักต่อพี่

ตัวน้องนี้รักมั่นดังหินผา

จำต้องลาเพราะพี่มิเหลียวแล

ตัวข้าคงเหมือนเจ้านะดอกลั่นทม สวยงามหลากสีแต่มิมีผู้ใดต้องการหรือเข้าใกล้ เพียงเพราะชื่อที่แสนเศร้าของเจ้ากระมัง หญิงสาวนั่งตัดพ้อใต้ต้นลั่นทมสีขาวแซมชมพู เจ้าหล่อนหลงไหลดอกลั่นทมจึงปลูกเอาไว้ห่างจากเรือนมิไกลมากนัก เป็นสวนที่นางรักแลหวงแหนเป็นที่สุดแม้ชาวบ้านจะมองว่าแปลกตาเพราะคนสมัยก่อนไม่นิยมปลูกลั่นทมเพราะชื่อที่อัปมงคล หญิงสาวนามว่าระย้าแก้ว ใบหน้าจิ้มลิ้ม ผมยาวดกดำ ดวงตากลมโต หน้ามนรูปไข่ อกเอวคอดกิ่ว สะโพกผาย ปัจจุบันก็อายุ 18 ปี เธอเป็นลูกพ่อครูศรีไพร เป็นหมอยาคอยรักษาคนในหมู่บ้านอาศัยอยู่ในหมู่บ้านทางเหนือผู้คนผ่านไปมาเรียกว่าหมู่บ้านกลางไพร เพราะเป็นทางผ่านของเหล่าบรรดาพ่อค้าแม่ค้าพอดีที่พากันสัญจร เป็นชุมชนขนาดใหญ่ ห่างไกลจากพระนครไม่มากนัก ระหย้าแก้วที่มีใจภักรักมั่นต่อเจ้าสิงห์ผู้ชายที่เคยช่วยชีวิตนางเมื่อครั้งยังเยาว์วัย นางจึงไม่เคยชายตาแลผู้ชายคนใดเลย แต่เจ้าสิ่งห์ที่นับวันยิ่งเกลียดระย้าแก้วที่เอาแต่ตามเขาจนน่ารำคาญ

สิงห์ลูกหัวหน้าหมู่บ้าน อายุอานามก็ 30 ปีแล้ว ใบหน้าที่หล่อเหลา จมูกโด่ง คมเข้ม สาว ๆ ต่างพากันหมายปอง ไม่ใช่แค่รูปหล่อ ร่างกายกำยำสูงใหญ่กว่าผู้ชายทั่วไปจนโดดเด่น ไม่ว่าจะเป็นเชิงมวยเชิงดาบ ก็ไม่รองใคร อุปนิสัยที่เงียบขรึม ขยัน ดูสง่าผ่าเผยไม่เกเรผู้ใด คอยช่วยเหลือผู้อื่นเสมอ มีลูกน้องบริวานับร้อย เขาถือเป็นผู้มั่งคั่งในหมู่บ้านพร้อมกับบริวานที่คอยดูแลสวนแลนาข้าว วัว ควาย อีกหลายร้อยเชือก ครั้งหนึ่งเขาเคยช่วยเหลือเด็กผู้หญิงนามว่าระย้าแก้วที่ตกน้ำ แต่เพราะความช่วยเหลือในครั้งนั้น ทำให้เด็กผู้หญิงคนนั้นเฝ้าตามเขาไม่ห่างกายจนเขาชิงชังนางนัก ต่อให้นางตายตรงหน้า ก็คงไม่เหลียวแล เพราะเขาพึงใจ หญิงงามนามว่า จันทร์แรม ที่อยู่ต่างหมู่บ้านไปไม่ไกล อายุ น่าจะห่างจากระย้าแก้วไม่กี่ปี