บทนำ 1
ทำ
ประเพณี “ุญคูณลา” หรืประเพณีสู่ขัญข้าขคีสา คำ่า “คูณ” หาถึ เพิ่ หรืทำให้าขึ้ ส่คำ่า “ลา” คื สถาที่้าๆ สำหรัข้า ซึ่ารำข้าที่แล้ขึ้ให้สู เรี่า "คูณลา" สำหรัประเพณีุญคูณลาจัขึ้ใเืี่ตาปฏิทิีสาขทุปี ทำให้เรีี่าหึ่่าา "ุญเืี่"
จุุ่หาขารทำประเพณีุญคูณลา็เพื่เป็สิริคลแ่ข้าใลาขต และเพื่เป็ารขาิสส์ต่าๆ ารสู่ขัญข้าจะระทำที่ลาาหรืที่ลา้า็ตาแต่จะสะ หลัสู่ขัญข้าเสร็จ็จะเป็ารขข้าขึุ้้ ่ขขึุ้้เจ้าขจะต้ไปเ็เาใคูณและใเสีไ้ที่เสาุ้ข้าทุเสา ซึ่ถืเป็เคล็่าขให้ค้ำคูณๆ ิ่ๆ ขึ้ไป แล้เชิญขัญข้าและแ่โพสพขึ้ไปัเล้า้
“ศรี ศรี ัี้แ่ัี ัเศรษฐีุตโชค ัชาโลชื่ช ัพระรุุสัโธทะลาเิ ลาเปิโลา พระสัตถาผู้่ตั้แต่ห่รหัต์ ารัู่ใโล จั่เป็โชคปฐพี ท่าเศรษฐีปลูข้า เาใส่เล้าใฉา...”
ใปีหึ่ขณะำลัทำพิธีสู่ขัญข้าที่ห้าุ้ข้าข้า้า หญิท้แ้คหึ่็ร้โโเจ็ท้คล เ็ชาตั้ที่ชื่ขัญข้าจึไ้ถืำเิขึ้า
“ัขัญ” เสีแหเครืขหญิชราที่ัู่่เสื่ตะโขึ้
“แ่หัแ่ใหญ่ (ีะไรา)” เจ้าขชื่ถหสาเ่าสี้ำตาลจาศีรษะาโพัคลาร้ ขณะเิไปหาหญิชราที่ร้เรี
“ไปเ็ผัะโาิัลาไข่แแหู่้ (ไปเ็ผัระโาทาัลาไข่แห่สิ)”
ไ้ฟัคำสั่แล้ไ้ขัญ็สหสาใเ่าีครั้เิลิ้ๆ ไปตาคัาที่ีหญ้าแ่ๆ ปคลุจไ่เห็ิ ไ่าั็เจัโพหรืเิิที่ีต้ไ้เิู่สี่ห้าต้ ริสุ้าหึ่ีต้ระโหรืจิ้ำืต้ทสีเขี่่าิ ไ้ขัญไ่รช้าโ้ิ่เลืเ็่่าชำาญ แต่เ็ไ้แค่เี็ต้ร้ลั่
“เะๆ ซะาัเจ็แท้้ (เจ็ๆ ทำไัเจ็จริๆ)” ร้แล้็ระโเห็ๆ ถูไ้ถูืปัแที่ำลัรุัืจแสร้ไปห ่าจะหิห็ร้ครญไปหลาร
“แ่หััขัญ” จู่ๆ ข้าเิิ็ีเ็หุ่ีคโผล่า ่จะปล่เสีหัเราะัลั่เื่เห็ท่าทาขั “ฮ่าๆ โ๊ซะาซาซัคัแท้ (ฮ่าๆ ทำไถึโ่ขาี้)”
“เซาเ้าเลึัโท ห่าสูไผสิฮู้่าีฮัแ (เลิพูเลึไ้โท ้าเ๊ใครจะรู้่าีรัแ)” ไ้ขัญชี้ห้า่าเพื่แไ่จริจัั “ูเจ็แล้าเ็ไปเลึ” โ้ใ้ห้าที่ให้เพื่ทัที
“เ๊า ูาเี่่ไ้าเ็ผัให้ึเะัห่า (เ๊า ูาเี่ไ่ไ้าเ็ผัให้ึะไ้้า)” ่ไปเท่าั้แหละสุท้า็โ้ิ่ระโาเ็ไ้่ารเร็แล้โให้ีครัไปรรเาไ้ เื่พใจแล้็เิลัต่แถไปตาคัา
ัี้าาศสใสชิที่แเปรี้ปร้าจลัคเฒ่าคแ่จะเป็ล ข้าพัธุ์ีืต้เีล้ลลู่ไหคล้าคลื่ทะเล ีผู้คหลาัจัจเรีเป็แถห้าระา้เลแขเี่ข้าช่ั่าตั้ใจ ็ใช่่าหู่้าี้จะเป็หู่้าใเขาใที่คาเจริญัไปไ่ถึ แต่ทั้ตำลรถเี่ข้าีเพีแค่คัเี ถ้าจะรแ่ใหญ่คำาขไ้ขัญ็ลั่าข้าจะร่จาร่จหซะ่ จึเิชา้าให้าช่ลแขเี่ข้าทั้หู่้าโั เพีไ่ี่ัท้ทุ่าสีเหลื็เหลืเพีตซัข้า
ห้าุ้ข้าีคหุ่แระสข้าลำเลีขึ้ไปุ่าู่พัใหญ่ ข้าทุระส็ถูเ็ไ้ใุ้ เื่ใช้แราจเหื่แต่ละค็ั่ล้เป็ ีฝ่าผู้หญิคหาข้าหาปลาให้ิ ่จะตท้า้ารตั้สุราสัสรรค์เฮฮาัตาประสาคใช้แรา
“ัห่า ผู้ใ๋ัเทเีร์ให้ัขัญี (ไ้ห่า ใครัริเีร์ให้ไ้ขัญี)” เสีไ้พร้า่าขึ้ลาเื่เห็แ้เีร์ที่พร่ไปแล้ขไ้ขัญลัาเต็ีครั้ ิ่เห็ไ้ขัญำลัระื่ไ่สใจเสีร้ห้าขั ไ้พร้าจึรีสะัืตศีรษะเพื่จห้าค่ำ ่จะค้าแ้เีร์าระื่ึๆ แท
“ัพร้า ึแู่เฮ็หั (ไ้พร้า ึแู่ทำไ)” ไ้ขัญหัไปตหัไ้พร้าคืหึ่ที แล้ืชี้ห้าั เท้า็ระิิๆ เตรีจะถี่าหัเสี
“เซาเลึั้ แ้ำโคไปแท (หุเลึ่ะ ื่้ำโคไปแท)” ไ้พร้าผลัหัไ้ขัญคื ัูให้าแๆ ขไ้เพื่ตัีที่ิเีร์ไปแค่แ้เี็เาซะแล้ ่จะเท้ำโคส่ให้ ซึ่พไ้ขัญไ้้ำโค็ั่สเสี่ทัที “่าให้เห็เ้่าผู้ใ๋เทให้ัี (่าให้เห็ะ่าใครเทให้ัี)” ไ้พร้าัคคที่เหลื ััจำัั้ไ้ติตา
ัจ .6 เพื่ๆ พาัเฮโลไปฉลู่้าไ้ล้า ไ้ขัญัแเหล้าครั้แรไปสแ้็เาแ๋ แค่ั้ัไ่พััเที่ไล่ไล่จูคที่ั่ใล้ๆ จไ้พร้าต้เท้าถีเรีสติัไปทีหึ่ จาั้าเพื่ที่รู้็ต่าพาาไ่ให้ไ้ขัญิเีร์เิสแ้
“ััพู้ (ไ้ัู้)” เสี้แ้ขไ้ล้าตลัา ัำลัรึๆ ไ้ที่ละ
ไ้ัรุ่้หัเราะแหะแล้เาหัแรๆ ปา็่ึำ่า ไ่รู้
“ะให้ัิแ่สู โๆ เห็ัิัู่ัพ (็ให้ัื่้ห่ าๆ เห็ัื่ัเพื่ัฝู)” พ่ใหญ่ที่ัู่่ีุ่า พร้ัหัเราะท่าทาห่เพื่ขหลาชาตัเ
“ไผ๋สิล้าให้ัิล่ะพ่ใหญ่ เี๋ัเาแล้ะไล่ผู้ื่ ถืผู้สาะไคแ ู่ี่ีแต่ผู้ซาเี๋ฟ้าัสิผ่า (ใครจะล้าให้ัิละพ่ใหญ่ เี๋ัเาแล้็ไล่คื่ ผู้หญิ็ีู่หร ู่ี่ีแต่ผู้ชาเี๋ฟ้าไ้ผ่า)” ไ้โทแทจทำให้พ่ใหญ่หัเราะฮ่าๆ
“สั้ะพาัไป เิ่ซคืสิเาแล้ (ถ้า่าั้็พาัไป ูท่า่าจะเาแล้)” พ่ใหญ่ีค
“ให้ัเีขี้ิู่ี่ละ แ่เิ่เจ้าข (ให้ัลิ้ิู่ี่แหละ ื่ไู่ตัเ)” ไ้โท่า่าไ่จริจัั เพราะัไแ่ใหญ่คำ็คไ่ปล่ให้หลารัเลืลิ้ิแ่ แล้คเป็เพื่เ็คไ่ล้าทิ้ัให้า้ำค้าู่ตรี้ ซะจา่าจะเาหัรา้ำัทุค
าทิต์ทประา้ท้ฟ้าให้ลาเป็สีส้เห็ู่ปลาไ้รำไร ลาห้าุ้ข้าจึเพิ่หลไฟทรลสีส้ให้คาส่า ทั้เ็หุ่ทั้ผู้ใหญ่ใตี้เริ่สำะเลเทเาพูเสี้แ้ไ่รู้เรื่ จาาเ็จถึหึ่ทุ่ หลาคแ้าจาตาเหลืทิ้ไ้แต่พคแข็ทั้หลา หรืไ่็เาาจหาทาลั้าไ่ถู เห็ทีลาห้าุ้ข้าคลาเป็ที่ทั้คทั้หา โเฉพาะหลาชาแ่ใหญ่คำที่เาห้าซุท้ไ้แ สุัขพัธุ์ผสจแแะไ่ ตััโตขำเป็ัาทั้ตั ัไ่ไ้า้ำาสาัแล้ เพราะเจ้าขัแตุ่่ัารลแขเี่ข้า แต่ถึ่าั้ไ้ขัญ็ัหลัพริ้สุขาสาใจ
“เซาๆ สู ไปพาัลั้าลัส่ (พๆ ัไ้แล้ ไปพาัลั้าลัช่)” ไล่สะิแต่ละคแตู่เหืจะไ่ีใครขัตั “ึแล้เ้ ใหุ้หาู่ี่ (ึแล้ะ ใหุ้รุู่ี่)” หึ่ทุ่ถื่าึาแล้สำหรัคชท แ่ใหญ่คำัไ่ละคาพาาแตู่เหืจะไ่ีใครคิจะขัตั
สภาพขแต่ละคใตี้เลไ่่าูสัเท่าไหร่ โเฉพาะเจ้าสาคไ้โท ไ้ล้า และไ้พร้าที่เาหัสุ พัสาคขเีร์โที่ีเท้าไ้โทแห่จูไ้ล้า ส่ไ้พร้าู่ใต้ตูไ้ล้าจูคล้า่าัำลัตูไ้ล้าู่ ไ้ขัญที่เาไปตั้แต่แ้แรั่สัปหาครั้ัเผลสะุ้ขโคขึ้ตีหัไ้พร้า
ตุ!
“ื ผู้...เิ้...ใ๋ตี้...หัูะ (ใครตีหัูะ)” ไ้พร้าลุขึ้าั่ชี้ไปทุทิศ่จะล้ตัลตูไ้ล้าเหืเิ
แ่ใหญ่คำูแล้ไ้แต่ส่าห้า่จะเิไป เพราะเห็จเป็เรื่ปติ และี่าพัาๆ จะิจัหัรา้ำแี้็เฉพาะตาใหญ่ๆ ัั้แ่ใหญ่คำจึปล่ให้หลาชาัเพื่ๆ ไ้แู่ห้าุ้ข้า
---พูคุ---
ภาษาีสาาจไ่แข็แร แต่่าลืเ้ติเ้ชั้้า
รแรจะาล 50% ่เพราะ่าค่ะ สำหรัเรื่ี้จะพาาาล่ๆ ะคะ ขพระคุณคที่หลเข้าา่าล่ห้าจ้า
กรุณาเข้าสู่ระบบเพื่อแสดงความคิดเห็น