อารัมภบท
ารัภท
พุทธศัราช ๒๔๙๖
ณ ำเภพัคฆภูิพิสั จัหัหาสารคา
ภาให้ห้หึ่ขเรืหลัเล็ัเรี่า ลิ่ธูปจา ๆ ัติตาขื่ไ้เ่า ห้าต่าไ้ถูเปิเล็้เพื่รัลเา ๆ ใาเช้าตรู่ พลทำให้ผ้า่าสีขาซีพลิ้ไหตาแรลไป้
ภาให้แห่ี้เีสิท ีเพีเสีลหาใจัหัห่ขชาหุ่ร่าสูใหญ่ ที่ืู่ห้าโต๊ะหูู่ชาเ่าแ่เท่าั้
าฮ้ิจัทร์ เรืุไร ัี่สิสปี ู่ใชุเสื้ผ้าทสีเข้แขุ คู่ัาเขา๊สีเข้่าเสื้เล็้ ผ้าขา้าสีสคาเพหล ๆ ศีรษะสหปี้าสีำ รััให้าคเข้ขเขาเป็่าิ่
ืแร่หาร้าจาารจััเหี้า เิทาผ่าแลาไ่รู้ี่ฤูาล ค่ ๆ เื้ไปหิสร้เขี้เสื ที่าไู้่ห้ารรูปไ้สีำเรี ๆ ขึ้าสที่ค ่ตาคปลาจะเลื่ขึ้ไปจัจ้รรูปั้ใเลาต่า
รูปถ่าขาำใรเป็ภาพขชาัลาคใชุ่ฮ่สีเข้ ห้าตาคล้าคลึัิจัทร์ไ่ีผิเพี้ ที่ต่าัเห็จะเป็เส้ริ้ให้าขีฝ่า ที่่ถึาุที่าแล้
าฮ้ิจัทร์ืจ้ภาพถ่าขิาผู้ล่ลัู่า าเสีจีคารู้สึา่าแลู่ขึ้าใขเขา ทัุ้่ เจ็ป และคิถึเหลืเิ
ใตที่ิจัทร์าุเพีสิห้าปี าฮ้ิเชีร เรืุไรผู้เป็พ่จาไป่าะทัหั เขาจึต้ขัตัจาเ็ช่เลี้ัคาข้าทุ่ าสู่จุที่ต้แรัตำแห่ ‘าฮ้[1] ’ต่จาิา
จาัั้ถึัี้ เจ็ปีผ่าพ้ าฮ้ิจัทร์สูใหญ่ รำแจผิแทลืไปัผืิแข็ ั์ตาที่เคสุใสราลูัตั้ ัี้ลัลาเป็ำเข้ไร้แใสซื่แเ็หุ่ไปแล้
เขาเติโตผ่าคาแร้แค้ ขี่้าต้ัคาจาีสาลสู่เืล่า[2] ่ำข้าป่าฝ่าโจร หลาครั้เืแลชีิตัคีคปืเพื่ปป้ฝูคาและห่เิที่ไ้จาารค้าขาัคาเาไ้ หาำไปเลีู้าราและลู้าฮ้รขเขาีหลาสิชีิต
เขาไ่ไ้ีเลาเหลืให้ไ้ใช้ชีิตขคหุ่าั ีเพีเิทาไ่หุห่เพืู่่ให้ไ้ ู่ให้สัเป็ลูขาฮ้ิเชีร และู่เพื่รคใคราคใใจขเขา...
หลัจาืเห่ลู่า ใที่สุิจัทร์็ิ้จา ๆ ขึ้า แล้ล่าัิาผู้ล่ลัขต่า
“พ่...ลูสิไปเืล่าไปขาคาแล้เ้ เทืี้ไ้คาไปขาเืพัโต าจสิไ้ไป่าเ่า ตี้แ่่ค่ซำา ฝาพ่ปป้คุ้ครแู่่ทาี้แเ้” (พ่ครั...ลูจะไปเืล่าไปขาคาแล้ะครั ครั้ี้ไ้คาไปขาเืพัตั าจจะใช้เลาเิทาา่าทุครั้ ตี้แ่ไ่ค่สา ฝาพ่ปป้คุ้ครแู่่ทาี้้ะครั)
ครั้ร่ำลาิาแล้เสร็จ ิจัทร์็เห็ปืแ๊ปัีพไ้ข้าเ แล้หุาเิจาห้ไป จระทั่เขาลจาเรืเตรีตัจะปีขึ้หลั้าสีขาขต ที่ผูเชืเาไ้ใต้ต้ะขาห้าเรื ็ไ้ิเสีขสตรีัลาคร้เรีาตาหลั
“เซี[3] ถ่าแ่่หล่า ถ่าแ่่” (เซี รแ่่ลู รแ่่)
ิจัทร์ชัเท้าแล้หัลัไปค้ีฝ่า่ารเร็
“แ่ ข่เจ้าแล้แ่่ ่า่าเิ้เซี ข่่แ่เ็้แล้เ่ะ าคแ ีะู่ี่่ีไผ” (แ่ ผแล้ใช่ไห่า่าเรีเซี ผไ่ใช่เ็แล้ะ าคเขา ีะตรี้ไ่ีใคร)
าประค์พลัหัเราะแหะ ๆ ขึ้า่าลืตั “แ่ลืครา า เี๋แ่สิเาิใส่หั[4] ให้่จัค่ไป” (แ่ลืไป า เี๋แ่เาิใส่หัให้่ค่ไป)
ิจัทร์ิุ้ปา้เ็ูารา ่จะเลื่ืขึ้ไปถหปี้าสีำขต แล้โค้ศีรษะลให้ผู้เป็แ่เล็้่ารู้คา
าประค์เห็ัั้็รี้ลไปหิิขึ้าประาณหึ่ แล้โปรใส่ศีรษะลูชาตเาๆ พร้ัล่าพรไป้
“ขให้พระแ่ธรณีคุ้คร ่าเจ็่าไข้ เิทาปลภัเ้หล่า”
ิจัทร์พืขึ้เหืหัพลาล่า
“สาธุ”
จาั้็โ้ตัลไปหาราฟใหญ่ ทำเาาประค์ถหาใจพลาส่าห้าช้า ๆ่าระา ่จะืขึ้ัไหล่ลูชาตัโตเา ๆ
“เซา ๆ ปาั้ล่ะ่าจะขใหญ่เป็หุ่แล่ ัี่ล่ะาหแ่คืจัเ็้ หึ ไป หี ฟ้าไป ัสแล้ เี๋แสิ่” (พเล ๆ ทีเื่ครู่่าตัเโตแล้ ตี้ลัาหแ่เหืเ็เสีเ ไป รีไปไ้แล้ สาแล้ ประเี๋แจะเสี่)
แ้ปาจะ่พึพำ ื็คปัป้ลูชาที่เาแต่หตไ่ปล่ แต่ตาขาประค์ลัฉาแห่หาาทร่าเห็ไ้ชั ิจัทร์เห็เช่ั้็ไ้แต่หัเราะเา ๆ ้คาเ็ูารา ่จะผละใที่สุ
“คัซั่ข่ไปแล้เ้แ่ เี๋ลัาสิซื้ผ้าซิ่าๆ าฝา” (ถ้าั้ผไป่ะแ่ เี๋ลัาจะซื้ผ้าถุา ๆ าฝา)
าประค์ิ้พลาพัห้า ท่าเพีครู่เี็พลัคิา่าไ้รีเ่ขึ้ทัที
“เ้ เี๋่หล่า”
จาั้็ล้ืเข้าไปใระเป๋าเสื้คระเช้าขต ่จะหิผ้าเช็ห้าสี่ผืหึ่าื่ให้ลูชา
"เ้า ี่ ผ้าเช็ห้าผืให่ ิาลำลูแ่ใหญ่ลฝาาให้ ลำั่า เห็ัหล่าใช้แต่ผ้าเช็ห้าผืเ่าเิปีเิซา จ่าซีเิแล้ เลาให้แ่เาาให้หล่าใช้" (เ้าี่ ผ้าเช็ห้าผืให่ หูลำลูาลฝาาให้ ลำั่า เห็ลูใช้แต่ผ้าเช็ห้าผืเ่าจซีหแล้ เลาให้แ่เาาให้ลูใช้)
ิจัทร์ูผ้าเช็ห้าใืาราแหึ่่าไ่ใส่ใจ ่จะ้ลผ้าเช็ห้าสี่ที่เขาพัเ็ไ้ใระเป๋าตรเสื้่าเป็ระเี
ทัใั้ั์ตาคปลา็ิ่ัไปราัตู่ใภัค์ เิ่าิจัทร์ค่ไ้สติ เห้าขึ้ตาราเสีเรี
"ข่่เา เพราะ่าผืใ๋ะแทผืี้่ไ้ แ่เาไปคืลำัโล" (ผไ่เาหร เพราะ่าผืไห็แทผืี้ไ่ไ้ แ่เาไปคืลำเถะ)
าประค์เลิคิ้แปลใจ "เ๋า คื่าจัซั่ ผู้สาเขาตั้ใจเฮ็าให้ ลูคื่รั้ำใจเขา ่าไ้ติเี?" (้า ทำไพูแั้ล่ะ ผู้หญิเขาตั้ใจทำาให้ ทำไลูไ่รั้ำใจเขา ไ่าไ้เีหรืัไ?)
ิจัทร์ิุ้ปาจา ๆ แตาพราระัแฝเลศั ่เ่ต้้ำเสีเจ้าเล่ห์
"าไ้...แต่่แ่ลำ" (าไ้...แต่ไ่ใช่ลำ)
ครั้ล่าจ ร่าสู็พลัระโจขึ้หลั้าสีขาตัใหญ่ขต่าคล่แคล่ ่จะหัาขิตาให้าราตหึ่ทีเป็เชิหเ้า จาั้็ระตุัเหี ค้าคู่ใจทะาไป่ารเร็ โไ่เปิโาสให้ผู้เป็แ่ไ้ซัไซ้ะไรต่ี
าประค์จึไ้แต่ืตา้คาุระคเ็ูู่ตรั้
“ิหัขั หรื่าไปหลัสาทาใ๋ เฮ้ ััี่” (ะไรขเขา หรืไปหลรัสาที่ไหเข้า เฮ้ เจ้าเ็ี่)
ิจัทร์ค้าผ่าทาลูรัที่ทาไปจถึลารพลาฮ้ร ซึู่่ลาทุ่าห้าแล้ที่เ็เี่ข้าเรีร้แล้ และู่ห่าจาเรืขเขาไ่ไลาั
คาเืพัตัถูรรไ้เป็ฝูใหญ่ เสีัเป่าลัฟึฟั สลััเสี้าขเหล่าาฮ้รที่ระจาตััเฝ้าูแลฝู่าแข็ขั
ทัทีที่ิจัทร์าถึ เขา็ระโลจาหลั้า่าคล่แคล่ พลาใช้ืตลำค้าคู่ใจตเา ๆ ่จะาตารลา ที่ทุ่าเตรีพร้สำหรัารเิทาสู่เืล่าแล้
“าฮ้ิจัทร์าแล้!”
เสีขัหหึ่ใาฮ้รัขึ้ เป็เหตุให้ลู้คื่ ๆ หัาตาเสี ่แต่ละคที่ไ้รัห้าที่จะรีเข้าาราาคาเรีร้
“คาครเ้าร้แปสิเ็โต ่ขา่เิ” (คาครเ้าร้แปสิเ็ตั ไ่ขาไ่เิ)
“ใส่เราะัระึครสุโตแล้” (ใส่เราะัระึครทุตัแล้)
ิจัทร์พัห้า ่ตาหัแ่ทรพลัจะาฝูคาที่ืระจาเต็ลาีครั้
ารเิทาครั้ี้ไ่่าเล เพราะต้พาฝูคาเืพัตัเหล่าี้ผ่าทั้ป่าและลำห้ รถึต้ครัืัโจรขโัคาที่าจจ้ฉโาสระห่าทาไ้ตลเลา
ัั้ี่จึไ่ใช่เพีารค้าขา แต่คืารำชีิตหลาร้ชีิต ทั้คและสัต์ ข้าผ่าเส้ทาัตรา
ท่าิจัทร์ลัไ่ไ้หั่เรเลแ้แต่้ เพราะเขาเป็ศิษ์ีครู ีิชาาคและขีติตัาพประาณ พให้ใช้ป้ัตัและปป้ลู้ขตไ้
ตาิจัทร์ฉาแาั่ัเช่ทุครั้ที่เิทา เิ่าเขาค่ระตุิุ้ปา แล้ประาศร้า่า
“เิทาไ้”
สิ้สุเสีหัแ่ทรพลั เหล่าาฮ้รและลู้ทั้หลา็รีขัตัทำตาคำสั่
เสีตะโไล่ต้ัสประสาัเสีระึ ฝูคาพลัเริ่เคลื่ตั่าเชื่ช้า ไปตาสัญญาณที่ไ้รั
าฮ้ิจัทร์เห็เช่ั้็ระโขึ้หลั้า่ารเร็ ่จะค้าำห้าขไป
"าฮ้" ัหที่ขี่้าตาหลัิจัทร์าเ่เรีเาๆ
“หื?” ิจัทร์ขารัทั้ที่สตาัจ้ไปเื้ห้าไ่แ
“ไ้ข่า่า ลำัเฮ็ผ้าเช็ห้าผืให่าให้าฮ้ติ?” (ไ้ข่า่า ลำัทำผ้าเช็ห้าผืให่าให้าฮ้เหร?)
ัหัี่สิปีผู้ี้ เป็ลูพี่ลู้ขาฮ้ิจัทร์ สำหรัหแล้ิจัทร์ไ่ไ้เป็เพีญาติ แต่เป็ผู้ำที่คู่ครแ่ารรัและเิตา เขาจึเคารพรัิจัทร์เป็่าิ่
และ้คาที่ทั้สคาุห่าัไ่าและเติโตา้ั ิจัทร์จึสิทสัหาที่สุใรราาฮ้ร ถึขั้แค่ตา็รู้ไ้ทัที่าหคิะไรู่
ัั้หรู้สึ่าไรัลำ หญิสาที่ไ้ชื่่าาที่สุใหู่้า เขา่รู้ี ต่าิจัทร์จึถใจแล้ล่าตเสีแข็
“ัห ูฮู้่าึัลำ ึ่ต้าล่ถาูให้เสีเลา ูึจัเทืแล้่าู่ไ้ัั ขั่ึถาูีเทืึ ูสิไล่ึไปู่ท้าขแท้” (ไ้ห ูรู้่าึชลำ ึไ่ต้หลถาูให้เสีเลาหร ูึี่ครั้แล้่าูไ่ไ้ชลำ ถ้าึถาูีครั้ ูจะไล่ึไปู่ท้าขแ่)
หิ้เจื่แ้เขิ ท่าพไ้ิาฮ้ืัชัเจถึขาี้ ใใจเขา็รู้สึิ่เเป็่าิ่
“ฮู้แล่ ๆ เข้าใจแล้ ไผาฮ้่ีเีจัเทืเาะ ข่ะเลคิ่าเจ้าัลำ ัใ๋ าฮ้่ทััไผี่เ” (รู้แล้ ๆ เข้าใจแล้ ็าฮ้ไ่ีเีสัทีี่ ผ็เลคิ่าาฮ้ชลำ ที่แท้ าฮ้็ัไ่ชใครี่เ)
ิจัทร์ทำเสีจิ๊แล้ล่าต่ารเร็ “ไผ่าู่ทััไผ เห็ูเป็คจั่ซีู่ะีคทีู่ัแล้เ้สิให้ คทีู่ั่ะ เทิ่า เทิ่สใส เทิ่สูศัิ์เทีฟ้า เ้าไปึะ่ีปัญญาฮู้จัเพิ่” (ใคร่าูัไ่ชใคร เห็ูเป็แีู้็ีคที่ชแล้ะจะให้ คทีู่ช่ะ ทั้า ทั้สใส ทั้สูศัิ์เทีฟ้า พูไปึ็ไ่ีปัญญารู้จัเขาหร)
ิจัทร์เีไปครู่หึ่พลาหลุสาตาลเล็้ ค่ล่าต่้เสีที่แผ่ล
“ขาู ะั่ีปัญญาไ้พพ้เพิ่ีเล...” (ขาู ็ัไ่ีปัญญาไ้พเจเขาีเล...)
หไ่เครู้า่เล่าลูพี่ขเขาีคที่ช้ ทั้ ๆ ที่เขาั่ใจ่าตัเรู้จัาฮ้ิจัทร์ีแท้ ๆ ัั้จึไ้แต่เาหัแร ๆ ้คาึ
ิจัทร์เห่ลู่ครู่หึ่ ครั้ไ้สติ็ล้เาผ้าเช็ห้าสี่ปัลลาลีลาีาจาเสื้ จาั้็ำไปัปิให้าครึ่ล่าเาไ้ พร้ัล่าใใจไป่า
‘เจ็ปีแล้ล่ะเาะ หั่าไปพระครเทืี่ เฮาสิไ้พพ้ัีจัเทืเ้ ใจขัิจัทร์…’ (เจ็ปีแล้สิะ หั่าไปพระครครั้ี้ เราจะไ้พเจัีสัครั้ะ ใจขไ้ิจัทร์...)
เชิรรถ
^าฮ้ คื พ่ค้าคลาที่ครัซื้ัคาใภาคีสาไปขาต่ัเืล่า
^เืล่า หาถึ ภาคลา
^เซี ใช้เรีำห้าชื่คที่เคชเป็เณรา่
^คีสาถื่า ารเาิใส่หั่จะเิทาไล เป็ารล่าพระแ่ธรณี เพื่ขารีพระแ่ธรณีคุ้คร
กรุณาเข้าสู่ระบบเพื่อแสดงความคิดเห็น